Şehit Abdullah Çavuş Mahallesi’nde bulunan 3 bloklu Palmiye Sitesi, 6 Şubat 2023’te meydana gelen zelzelede yıkıldı. Yıkılan binalarda 150 kişi hayatını kaybederken, 16 kişi yaralandı, 2 kişi ise bulunamadı. Sitenin yıkılmasıyla ilgili başlatılan soruşturmada binanın müteahhitleri Hacı Ahmet Ersoy (80) ve Ali Babaoğlu (61) ile jeoloji mühendisi Ömer Tarakçıoğlu hakkında gözaltı kararı verildi. Adresinde bulunamayan, birebir vakitte statik proje müellifi ve fenni mesul de olan Ali Babaoğlu hakkında 14 Şubat 2023’te yakalama kararı çıkartıldı. Öteki 2 kuşkulu ise sorgularının akabinde isimli denetim kararı ile özgür bırakıldı.
ZEMİN ETÜDÜ 9 KATLIK, YAPILAN BİNA 12 KAT
Soruşturma kapsamında toplanan kanıt, doküman, fotoğraf ve görüntüler eksper için Konya Teknik Üniversitesi’ne gönderildi. 5 kişilik eksper heyeti, yapmış oldukları inceleme ve kıymetlendirme sonunda hazırladıkları 40 sayfalık raporu savcılığa gönderdi. Raporda, yer etüdüyle ilgili yapılan kıymetlendirme dikkat çekti. Eksper raporunda yer etüdüne nazaran yapının 9 katlı olması gerektiği lakin yıkılan binanın 12 katlı olduğu belirtilerek, şöyle denildi:
“Zemin etüt raporunda yapının 9 katlı inşa edileceği belirtilmiştir. Lakin yapıya ilişkin projeler ve belgede bulunan binaya ilişkin ruhsatlardan yapının 2 bodrum kat, yer kat, 8 olağan kat, çatı kat olmak üzere 12 katlı olduğu ve toplam yüksekliğinin 36,4 metre olduğu anlaşılmaktadır. Taban etüt çalışmalarının planlanmasında yapı boyutlan, yapı tipi, yapı yüksekliği, yapının bodrum katının olup olmadığı ve temel taban makûs üzere bilgilerin bilinmesi değerlidir. Yer etüt çalışmaları bu bilgiler dikkate alınarak yapılmalıdır. Yer etüt çalışmalarında yapının 9 katlı olacağı söz edilmişken yerinde 12 katlı bir imalat yapılması durumunda, taban etüt çalışmalarının daha da kritik olacağı ve inceleme derinliğinin daha fazla olacağı da katidir. Bu tarafıyla taban etüt raporunda öngörülen 9 katlı yapı yerine 12 katlı bir yapının imal edilmesi durumunda taban ortamında oluşacak ek gerilme artışları yapının statik ve dinamik yükler tesiri altındaki davranışını etkileyecektir.”
MÜTEAHHİT, STATİK PROJE MÜELLİFİ, BELEDİYE PROJE DENETİM ÜNİTESİ ASLİ KUSURLU ÇIKTI
Raporun sonuç kısmında ise binanın yıkılmasında sorumluluğu bulunanlar sıralanarak, şöyle denildi:
“Sonuç olarak, soruşturma evrakı üzerinden yapılan inceleme, kıymetlendirme ve elde edilen bulgular sonucunda binada, 7.7 büyüklüğündeki zelzelenin oluşturduğu yükün yapının tasarım etabında geçerli olan yönetmelik şartlarının üzerinde olabileceği fakat bu aşımın düşük bir düzeyde olduğu, kelam konusu binanın 1998 Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik ve zelzele mühendisliği unsurlarına uyulmadan projelendirildiği ve imal edildiği, proje tahlilleri sonucunda taban emniyet gerilmesinin aşıldığı, beton basınç dayanımının projedeki C20 beton dayanımını sağlamadığı tespit edilmiştir. Sonuçlar ışığında sarsıntı sırasındaki göçmenin ana nedeni, binanın projelendirme ve imalatı sırasında gerek altyapı gerekse üstyapı açısından kâfi mühendislik hizmeti alamamış olmasıdır. Zelzele nedeniyle yıkılan binanın projelendirme, imal ve iş bitimi basamaklarındaki mevcut durumuna nazaran yapının sorumlu müteahhidi, statik proje müellifi, fenni mesulü, belediye proje denetim ünitesi asli kusurlu, jeoloji mühendisi ve belediye yapı denetim ünitesi tali kusurludur.”
SUÇLAMALARI KABUL ETMEDİLER
Soruşturmanın sonunda cumhuriyet savcısı, müteahhitler Ali Babaoğlu ve Hacı Ahmet Ersoy ile jeoloji mühendisi Ömer Tarakçıoğlu hakkında ‘bilinçli taksirle mevte ve yaralamaya neden olma’ kabahatinden 22,5’ar yıla kadar mahpus istemiyle iddianame düzenledi. İddianame sanıkların sözlerine de yer verildi.
Suçlamaları kabul etmeyen Hacı Ahmet Ersoy, Palmiye Sitesi’nin müteahhidinin Ali Babaoğlu olduğunu, Babaoğlu ile birlikte bir periyot çalıştıklarını yalnızca daireleri müşterilere satmak için gösterdiğini söyledi. Ömer Tarakçıoğlu ise Palmiye Sitesi’nin taban etüt raporunu gözlemsel olarak hazırladığını, sitenin yıkılması nedeniyle rastgele bir kusurunun bulunmadığını belirterek suçlamaları kabul etmedi.
‘Bilinçli taksirle vefata ve yaralamaya neden olma’ kabahatinden 22,5’ar yıla kadar mahpus istenen ve 5’nci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilen iddianamede, şüphelilerin yargılanmalarını gerektirir nedenler ise şu formda sıralandı:
“Şüphelilerin, binanın proje-yapım evrelerinde tespit edilen eksikliklere ve Kahramanmaraş ilinin zelzele bölgesinde olduğunu, yöntemine uygun yapılmayan yapıların meydana gelen sarsıntılarda yıkılabileceğini objektif olarak var olan dikkat ve ihtimam yükümlülüğünü öngörebilecek ve yerine getirebilecek durumda olmasına karşın üzerlerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeyerek sitenin proje etabında; statik proje içeriği yetersizliği, temel donatı alanı yetersizliği, temel yer emniyet gerilmesi yetersizliği, statik hesap raporu yetersizliği, kolon boyutları yetersizliği, kolon donatı alanı yetersizliği, kiriş donatı alanı yetersizliği, donatı ayrıntılandırması yetersizliği, taban araştırması yetersizliği, oturum tahlili yapılmasının gerekli olmasına karşın yapılmamış olması, üretim basamağında ise gereç kalitesi yetersizlikleri bulunmasına karşın binayı inşa ederek şuurlu taksirle hareket etmek suretiyle vefat ve yaralanmalara sebebiyet vererek üzerlerine atılı şuurlu taksirle vefata ve yaralanmaya neden olma cürmünü işlediklerini gösterir haklarında kamu davası açılmayı gerektirir kanıta ulaşıldığı anlaşılmıştır.”
Öte yandan, haklarında soruşturma açılması müsaadeye tabi olan kamu görevlilerin evrakları ise ayrıldı.
‘RESMEN AİLELERİMİZE MEZAR İNŞA EDİLMİŞ’
Kahramanmaraş’ta 150 kişinin öldüğü Palmiye Sitesi’nde annesi, babası ve kardeşini kaybeden İrem Türkmener Karslı, sorumluların cezalandırılmasını beklediklerini belirtti. Uzman raporunda kusurlu gösterilen kamu işçisi için de yargılama müsaadesinin verilmesini istediklerini söyleyen Karslı, “Palmiye Sitesi’nin taban etüdü raporu var; lakin hem eksper raporu hem de jeoloji mühendisinin vermiş olduğu söze dayanarak görüyoruz ki müşahedeyle yapılmış bir raporlama var. Jeoloji mühendisi vermiş olduğu sözde belirtmiş; ‘Zemin etüdünü müşahedeyle yaptım.’ Lakin eksper raporunda yer etüdü raporunun çok kıymetli olduğunu ve orada makul hesaplamaların yanış yapıldığını belirtmişler. Her vakit söylüyoruz; Palmiye Sitesi’nin tabandan çatı katına kadar kusurlarla dolu bir projesi var. Bu proje belediye tarafından her kademesinde kusur olmasına karşın onaylanıyor. Resmen ailelerimize mezar inşa edilmiş. 150 tane komşuma mezar olmuş; hala de 2 komşumuz kayıp. 16 insan da mucizevi bir biçimde yaralı olarak kurtulmuş. Bu sorumluların, misyonunu eksik yapan insanların bir an evvel adalete teslim edilmelerini istiyoruz” dedi. (DHA)
