Türk-İş’in çalışmasına nazaran, birebir ayda besin fiyatları aylık yüzde 7,02 (önceki yüzde 5,55), yıllık yüzde 83,06 (önceki yüzde 74,88) arttı.
Açıklamada şöyle denildi:
“TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen besin eserleri fiyatlardaki değişim, harcama kümelerine nazaran Mayıs 2024 itibariyle şu formda oldu: Sütün fiyatı sabit kaldı. Yoğurt ve peynir eserlerinde artış gözlemlendi. Geçen ay 1 kilogram yoğurt fiyatı ortalama 54,36 TL iken bu ay yüzde 10.28 artışla 60.59 TL oldu. Peynir ise geçen ay 1 kilogram fiyatı 246,65 TL iken bu ay yüzde 4.42 artışla 258,06 TL olmuştur.
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, eserlerinin bulunduğu kümede, dana eti ve balık fiyatlarında bu ay değişiklik görülmedi lakin balık tezgâhlarında yüklü kültür balıklarının bulunduğu tespit edildi. Hesaplamada -her vakit olduğu gibi- yaygın satılan balıklar temel alındı. Kuzu etinde %3.76 artış yaşandı ve kg fiyatı 762,41 TL’ye ulaşmış oldu. Geçen ay ihracatta yaşanan aksilikler nedeniyle fiyatı gerileyen yumurtanın bu ay adet başına fiyatı 3,58 TL oldu. Tavuk kilogram fiyatlarında değişim olmadığı gözlemlendi.
Kuru baklagiller kümesinde nohut, kuru fasulye ve yeşil mercimek fiyatları değişmedi. Kırmızı mercimekte ise geçen aya nazaran yüzde 5.73 artış oldu.
Taze sebze-meyve kümesinde, yaz mevsiminin giderek tesirini göstermesiyle birlikte yaz meyvelerinin pazar tezgâhlarında çeşitliliği arttı. Bu nedenle bu ay meyve fiyatlarında %21’lik bir artış gözlemlendi. Meyve fiyatları mevsim koşulları nedeniyle değişkenlik göstermektedir. Karpuz ve kavun fiyatlarının nispeten yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Kış aylarında en çok tercih edilen ve pazar tezgâhlarında yaygın olarak görülen portakal ve mandalinanın yavaş yavaş tezgâhlardan kalkmaya başladığı görülmektedir. Onların yerini kiraz, çilek, erik, yenidünya, dut, şeftali üzere yaz meyveleri almaya başlamıştır. Fiyatları nispeten yüksek olsa da havaların ısınmasıyla bir arada önümüzdeki aylarda fiyatlarda gerileme yaşanması olağan olacaktır. Lakin hesaplamada her vakit olduğu üzere besin harcaması içinde günlük kullanımı yaygın olan mevsim eserleri temel alındı.
Sebze fiyatlarında ise yüzde 12.03 lük bir artış görüldü. Lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklı mevsim zerzevatları ile karnabahar ve brokoli fiyatında mevsim kuralları nedeniyle sayılı tezgâhta yer aldığı gözlemlenmiştir. Nisan ayında 25 TL olan 1 kilogram patatesin fiyatı ise yüzde 11.11’lik düşüşle 22.50 TL olduğu görülmüştür. Kuru soğan ise fiyatı en çok yükselenler listesinde kendisine dorukta yer buldu. Geçen ay ortalama kilogram fiyatı 20 TL iken bu ay yüzde 27.27’lik artışla ortalama kilogram fiyatı 27.50 TL oldu.
Ortalama zerzevat (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 33,21 TL, ortalama meyve kg fiyatı 56,53 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 22’si zerzevat ve 14’ü meyve olmak üzere toplam 36 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 41,88 TL olarak tespit edildi (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı”na dâhil edilmektedir).
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere eserlerin bulunduğu kümede, Ankara da ekmeğe gelen yüzde 25 artırımla birlikte 200 gram ekmeğin fiyatı 10 TL oldu. Hesaplamada ekmek fiyatı standart eser temel alınmaya devam edildi. Tahıl eserlerinde ise tekrar artış görüldü. Geçen aya nazaran pirinçte yüzde 5.50, unda yüzde 6.03, makarnada yüzde 3.41 ve irmikte yüzde 3.75 oranında artış görüldü. Bulgur fiyatlarında değişim olmadı.
Temel yağ eserlerinin bulunduğu kümede, Temel yağ eserlerinin bulunduğu kümede; 1 litre ayçiçek yağının geçen ay ortalama fiyatı 56,55 TL iken bu ay yüzde 6.71 lik bir artış gerçekleşerek fiyatı 60,62 TL’ ye ulaşmıştır. Zeytinyağı fiyatları geçen aya nazaran sabit kalmıştır. Tereyağı fiyatları yüzde 3.02 artışla kilogram fiyatı 467,93 TL olmuştur. Margarin fiyatlarında yüzde 6.22 oranında artış gözlemlendi kilogram fiyatı 103,31 TL oldu. Geçen ay ortalama 267 TL olan siyah zeytin bu ay 276 TL’den marketlerdeki yerini alırken, bu ay fiyatı düşen az eserlerden olan yeşil zeytin geçen ay ortalama 220 TL iken bu ay yüzde 4.66 lık düşüşle 210 TL den marketlerdeki yerini aldı. Yağlı tohum fiyatları sabit kaldı.
Son küme içinde yer alan başka besin hususlarından, baharatlar yüzde 5.26 artışla ortalama 659 TL’den (kimyon, nane, karabiber vb.) raflarda yer aldı. Pekmez ve reçel fiyatlarında değişim görülmedi. Şeker fiyatları ise yüzde 6.07 lik artışla kilogram fiyatı 42,5 TL oldu. Tuz fiyatı ise geçen aya nazaran yüzde 13.47 oranında zamlanarak yoğurt ve yumurtayla birlikte bu ay yüzde 10 artırım barajını aşan birinci 3 besin unsurundan biri oldu. Geçen ay 20,25 TL olan tuz fiyatları bu ay 23,53 TL olmuştur. Çay ve ıhlamur fiyatlarında ortalama yüzde 6 oranında artış olmuştur. Bal ve salça fiyatlarında ise değişim görülmemiştir.”