Bakan Dong, Singapur’da düzenlenen Asya-Pasifik bölgesinin en kıymetli güvenlik forumu Shangri-La Diyaloğu’nda “Çin’in Global Güvenliğe Yaklaşımı” başlıklı konuşma yaptı.
Asya-Pasifik’te refah ve istikrarın halkların ortak gayretleri sonucunda oluştuğuna işaret eden Dong, “Hegemonya ve güç siyasetinin bölge ülkelerinin çıkarlarını zedelemesine müsaade vermeyeceğiz. Asya-Pasifik’te jeopolitik çatışmalara, sıcak yahut soğuk rastgele bir savaşa müsaade vermeyeceğiz. Hiçbir ülke ortamızda kaos ve ihtilaf yaratamayacak.” tabirlerini kullandı.
Dong, Asya-Pasifik halklarının işbirliği ve barış içinde bir hayat arzuladığına, bölge ordularının bu isteğe güçlü takviye sağlaması gerektiğine işaret ederek, “Ortak kalkınma ve kazan-kazan işbirliği arayışı hakim eğilim olmayı sürdürüyor. Ekonomik bağları koparmaya, tedarik zincirlerini bozmaya ve yüksek çitli küçük bahçeler kurmaya yönelik teşebbüsler takviye bulmuyor.” halinde konuştu.
‘ORTAK GÜVENLİK’
Çin’in dünyada bölgede “ortak güvenlik” anlayışını savunduğunu, sırf ortak, kapsamlı, işbirliğine dayalı bir güvenliğin kalıcı olabileceğini vurgulayan Dong, “Bloklar ortası cepheleşme fakat tansiyonların yükselmesine, savaşa ve çatışmaya yol açacaktır.” diye konuştu.
Dong, Ukrayna krizinde Çin’in hiçbir tarafa silah sağlamadığını, askeri ve sivil ikili kullanıma sahip eserlerin ihracatını sıkı formda denetim ettiğini ve ateşe körükle gidecek adımlardan kaçınarak barış ve diyaloğun yanında olduğunu belirtti.
Çin’in Filistin probleminde adil ve tarafsız tavır takındığının, Gazze’de ateşkes sağlanması için memleketler arası toplumla hareket ettiğinin altını çizen Dong, Kore Yarımadası, Afganistan ve Myanmar’daki krizlerde siyasi tahlili faal olarak teşvik ettiğini ve yapan rol oynadığını kaydetti.
TAYVAN SORUNU
Dong, Çin’in temel çıkarlarını ve toprak bütünlüğünü muhafazanın Çin ordusunun öncelikli vazifesi olduğunu, Tayvan sorununun, “temel çıkarların temeli” vurguladı.
“Tek Çin” unsurunun uzun vakittir milletlerarası münasebetlerin temel normu kabul edildiğini, lakin son periyotta bunun aşındırılmaya çalışıldığını savunan Dong, Tayvan’da Demokrat İlerici Parti (DPP) otoritelerinin artan formda ayrılıkçılık arayışında olduğunu, Tayvan’ın Çinli kimliğini silmeye çalıştığını ve Tayvan Boğazı’nın iki yakası ortasındaki toplumsal, kültürel ve tarihi bağları koparmaya çalıştığını öne sürdü.
Dong, ABD’yi de ismini anmadan eleştirerek, “Aynı vakitte birtakım dış güçler, salam dilimi stratejileriyle ‘tek Çin’ unsurunun içini boşaltmaya çalışıyor, Tayvan ilişkili yasalar hazırlayıp silah satmaya, yasa dışı bağlantılar kurmaya devam ediyor. Bu yaptıkları Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçıları cesaretlendiriyor. Tayvan’ı kullanarak Çin’i çevrelemek istiyorlar. Bu berbat niyetli haller Tayvan’ı tehlikeli bir istikamete sürüklüyor.” dedi.
Tayvan’ın Çin’in iç işi olduğunu, rastgele dış müdahalenin kabul edilemeyeceğini aktaran Dong, barışçı tekrar birleşmeden yana oldukları lakin bu ihtimalin her geçen gün Tayvan ayrılıkçıları ve yabancı güçler tarafından erozyona uğratıldığı görüşünü lisana getirdi.
Çinli Bakan, “Her kim Tayvan’ı Çin’den ayırmaya cüret ederse kendi mahvına yol açacaktır.” sözünü kullandı.
GÜNEY ÇİN DENİZİ
Dong, Güney Çin Denizi’nde son periyotta Filipinler ile Çin ortasındaki tansiyon ve sürtüşmeler nedeniyle Filipinler’i ismini anmadan eleştirerek şunları kaydetti:
“Belirli bir ülke (Filipinler), dış güçlerin cesaretlendirmesiyle ikili mutabakatlara ve kendi verdiği kelamlara muhalif hareket ediyor. Tasarlanmış provokasyonlarla sorunu yanlış yönlendirerek zorlama senaryolar oluşturuyor. Dahası bölgenin genel çıkarlarını da görmezden geliyor. ASEAN Şartı’nı ihlal ederek bölge dışı bir ülkenin (ABD) topraklarına orta erimli bir füze sistemi yerleştirmesine müsaade veriyor.”
Çin’in bu ihlal ve tahriklere karşı itidalle hareket ettiğine işaret eden Dong, “Ama sabrımızın da hududu var. Bölgenin barış ve istikrarını tehdit eden bu aksiyon sonunda geri tepecektir.” halinde konuştu.
Dong, ABD’nin bölgedeki seyrüsefer serbestisi operasyonlarının (FONOP) sebebini anlayamadığına, Güney Çin Denizi’nin dünyanın en ağır trafiğe sahip deniz bölgesi olduğuna, dünyadaki kargo gemilerinin üçte birinin buradan geçtiğine, buna rağmen sivil gemilerinin seyrüsefer serbestisine müdahale edilen tek bir hadisenin bulunmadığına dikkati çekerek, “Güney Çin Denizi refah içinde olduğu için bir dış güç (ABD) kendi varlığını sürdürmek üzere askeri varlıkları buraya yönlendiriyor. Pekala bunu yapmaktaki emeli ne, barış için mi buraya geliyor, yoksa bela çıkarmak için mi?” diye konuştu.
SHANGRİ-LA DİYALOĞU
Merkezi Londra’da bulunan Milletlerarası Stratejik Araştırmalar Enstitüsünce (IISS) düzenlenen Shangri-La Diyaloğu, Singapur’da yapılıyor.
Bu yıl 21’incisi düzenlenen foruma, çok sayıda bölge ülkeleri ve bölge dışından hükümet temsilcileri, savunma bakanları, askeri yetkililer ve güvenlik uzmanları katılıyor.