Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan bu hafta Meclis’e sunulacak vergi paketi taslağı geçtiğimiz günlerde kamuoyuna sızdırılmıştı.
Vergi paketine farklı kesitlerden birçok reaksiyon geldi. Ekonomim’de yer alan habere nazaran, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, vergi paketi taslağında yer alan birtakım kritik unsurları veto etti.
İşte veto edilen unsurlar:
SERVET VERGİSİNE AİT HUSUS ÇIKARILDI
Gelirler Yönetimi Başkanlığı, beyana tabi geliri ile yapılan harcamalar ortasında yüzde 20’nin üzerinde uyumsuzluk olan mükelleflerden özel sarfiyat bildirimi istenmesini, izah edilemeyen fark meblağlarından ise servet vergisi alınmasını talep etti. Bu husus taslaktan çıkarıldı.
BORSADA YARAR VERGİSİ
Borsa İstanbul’da (BIST) süreç gören ve 3 yıldan kısa mühletle elde tutulan pay senetlerinin alım satımından elde edilen çıkarlardan vergi alınmak üzere hazırlanan unsura nazaran; borsa yararından kesilecek vergi, pay senetlerinin elde tutulma mühletine nazaran, 3 aya kadar yüzde 10, 6 aya kadar yüzde 7.5, 1 yıla kadar yüzde 5, 3 yıla kadar yüzde 2.5, 3 yıl üstü için yüzde 0 olması planlandı. Lakin taslaktaki bu unsur geri çekildi.
YEME YÜZDE 10 GÜBREYE YÜZDE 20 KDV
Gelir Yönetimi Başkanlığı, Türkiye’de daha evvel uygulandığı üzere yem satışında yüzde 10, gübre satışında ise yüzde 20 KDV alınmasını önerdi. Her iki eserde de hâlen yüzde 1 KDV uygulanıyor. KDV’nin artırılması halinde çiftçilere Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinden doğrudan destek ödemesi yapılması önerildi. Bu kapsamda 2023 yılı satışlarına nazaran, yemde 15 milyar lira, gübrede ise yaklaşık 19 milyar lira yıllık gelir tesiri bekleniyordu. Ayrıyeten yatırım teşvik evrakı kapsamında olmayan Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara uygulanan KDV istisnasının kaldırılması da talep edildi. Bu kritik husus de taslaktan çıkarıldı.
TAPUDA GERÇEK BEDELLE SATIŞ
Taslağa eklenen unsurlardan biri de emlak vergileri ve tapu harçlarının gayrimenkullerin emlak vergisine temel bedeli (belediye rayici) değil bölgesel rayiç bedeli üzerinden tahsil edilmesiydi. Ekspertizler aracılığıyla belirlenen bölgesel rayiç bedeli fiyatları üzerinden tapu harcı ödemeleri ve emlak vergisi ödemelerini tahsil edilmesi üzerinde çalışılırken, kelam konusu unsurun taslaktan çıkarılmasına karar verildi.
KİRAYA YÜZDE 20 STOPAJ VE BİRDEN FAZLA KONUTA VERGİ
Gelirler Yönetimi Başkanlığı’nın önerdiği unsura nazaran; kiracı kirasını her ay bankaya yatıracak. Banka, hesaba düşen kira parasının yüzde 20’sini vergi olarak kesip Maliye’ye gönderecek, geriye kalanı mesken sahibinin hesabında bırakacak. Kirada stopaj uygulamasına geçilmesiyle devletin mesken sahiplerinden 40 milyar liralık kira vergisi tahsil edeceği hesaplandı. Ayrıyeten 1’den fazla konutu olanlardan da yeniden fazladan vergi alınması talep edildi. Fakat her iki unsur de taslaktan çıkarıldı. Öte yandan kira kontratlarının e-devlet üzerinden yapılması konusunda görüşbirliğine varılsa da taslakta bu mevzuda rastgele bir adım atılmadı.
KİTAPTA VERGİ İSTİSNASININ KALDIRILMASI
3065 sayılı Kanun uyarınca basılı kitap ve periyodik yayınların teslimi KDV’den istisna tutuluyor. Uygulamada, istisna kapsamında olmayan yayınlar ve kırtasiye eserlerine de istisna uygulandığının tespit edildiği, mükelleflerin istisna nedeniyle genel masrafları ve ATİK yüklenimlerini de iade alabildiklerinin belirlendiği münasebetleriyle bu istisnanın yürürlükten kaldırılması önerildi. Kelam konusu istisnanın kaldırılmasıyla toplam 2,3 milyar TL gelir hedeflendi. Bu unsur de kabul edilmedi.
BASİT METOT ESNAF VERGİSİ MUAFININ KALDIRILMASI
Gelirler Yönetimi Başkanlığı’nın talep ettiği en kritik hususlardan biri de yaklaşık 850 bin esnafı ilgilendiren kolay yordam vergi muafiyetinin büyükşehirlerde kaldırılarak, kelam konusu esnaf için gerçek vergilendirmeye geçilmesiydi. Taksici, berber, marangoz, tesisatçı, tuhafiyeci, terzi üzere işlerle uğraşanları direkt etkileyecek olan unsur, taslağa eklenmedi.
YURT DIŞI ÇIKIŞ HARCI 1500 TL OLARAK TASLAKTA
Yurtdışı çıkış harcıyla ilgili artış oranı 10 kat olarak belirlenerek, 150 TL’den 1500 TL’ye yükseltilmek üzere taslaktaki yerini aldı. Hususun kritik detayı ise yurt dışı çıkış harcının her yıl değerleme oranında artırılacak olması. Bu da harcın yıllar içinde katlanarak artacağı manasını taşıyor.
ENGELLİLERE ÖTV İSTİSNASI YERİNE NAKİT DAYANAK VERİLMESİ
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı engellilere uygulanan ÖTV istisnalarının kaldırılarak nakit takviyede bulunulması konusunda teklifte bulundu. Lakin kelam konusu teklif taslağa girmedi. Engellilerle ilgili ÖTV istisnası araçlar için devam edecek olsa da mevcut durumda beş yılda bir yararlanılan bu müddetin 10 yıla çıkarılması öngörülüyor. Husus taslağa bu biçimde geçirildi.
İDARİ PARA CEZALARINA GECİKME ZAMMI
Kabahatler Kanunu’nda düzenleme yapılarak İcra ve İflas Kanunu’na nazaran takip edilen idari para cezalarını kapsayacak halde tüm idari para cezalarına gecikme artırımı uygulanması talep edildi. Lakin kelam konusu unsur taslağa eklenmedi.
BAĞ-KUR VE SSK PRİM GÜN SAYISI EŞİTLENMESİ
EYT düzenlemesinin akabinde Bağ-Kur’lu küçük esnafın prim gün sayısının, SSK’lı çalışanlarla eşitlenmesine yönelik rastgele bir husus vergi paketinde yer almadı. EYT’den gelen maddi yükü taşımakta zorlanan hükümet, yaklaşık 1 milyon Bağ-Kur’lunun 5 yıl erken emekli olmasının yolunu açacak olan düzenlemeye sıcak bakmıyor.