ABD, Almanya, İngiltere, Kanada, Fransa, İtalya ve Japonya’dan oluşan G7 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankası liderleri, İtalya’nın Stresa bölgesinde düzenledikleri toplantının akabinde ortak açıklama yaptı.
Toplantıda son global ekonomik ve finansal bölüm gelişmelerinin görüşüldüğü belirtilen açıklamada, ekonomik görünüm, jeopolitik tansiyonların artması ve güç fiyatlarındaki dalgalanma tehdidi nedeniyle risklere maruz kalınmaya devam edildiği belirtildi.
Açıklamada, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ve Orta Doğu’daki kritik durumun milletlerarası ticaret akışını ve tedarik zincirlerinin işleyişini sekteye uğratabileceği tabir edilerek, makroekonomik ve finansal istikrarı muhafaza ile kurallara dayalı global ticaret sistemi konusundaki kararlılığın yinelendiği bilgisi verildi.
21’inci yüzyıla uygun, daha istikrarlı ve daha adil bir memleketler arası vergi sistemi kurulması istikametindeki güçlü siyasi kararlılığa işaret edilen açıklamada, G7’nin Haziran 2024 sonuna kadar çok uluslu şirketler için global minimum vergi oranına ait bir muahedenin birinci ayağını imzalamayı hedeflediği belirtildi.
Açıklamada, döviz kurlarında çok dalgalanma ve sistemsiz hareketlere karşı ikazda bulunularak, global finans dalındaki gelişmelerin yakından takip edileceği vurgulandı.
YAPAY ZEKA
Yapay zekanın ekonomiler ve toplumlar için potansiyel olarak dönüştürücü rolünün farkında olunduğu belirtilen açıklamada, şunlar tabir edildi:
“Yapay zeka, verimlilik artışı için yeni fırsatlar sunarken birebir vakitte bilhassa iş gücü piyasası ve finansal istikrar için örneğin sürü davranışı potansiyeli ve dış finansal şokların sıklığında artış üzere yeni riskler ve siyaset zorlukları getirmektedir. Yapay zeka ekonomik potansiyeli ve insan merkezli bir yaklaşımı desteklerken, üretkenliği ve büyümeyi artırmak için yapay zekadan nasıl yararlanılacağı konusundaki tartışmamızı ilerleteceğiz.”
ÇİN SANAYİİ
Açıklamada, Çin’in sanayi siyasetleri eleştirilerek, “Çin’in çalışanlarımızı, sanayimizi ve ekonomik direncimizi zayıflatan piyasa dışı siyaset ve uygulamaları kapsamlı bir biçimde kullanmasına ait kaygılarımızı tabir ediyoruz.” denildi.
BANKACILIK BAĞLANTILARINI SÜRDÜRME ÇAĞRISI
Gazze’deki insani durum ve zorlaşan ekonomik şartlara işaret edilen açıklamada, “Gazze’de yaşanan yıkıcı ve giderek büyüyen insani krizden derin telaş duyuyoruz. Muhtaçlık sahibi Filistinlilere hayati kıymet taşıyan insani yardımların ulaştırılmasında işbirliği yapmaya ve bölgedeki çatışmalardan ve bunların yayılma tesirlerinden olumsuz etkilenen sivillere ve ekonomilere takviye sağlamaya devam edeceğiz.” sözü kullanıldı.
İsrail’e, hayati kıymet taşıyan süreçlerin, ticaretin ve hizmetlerin devam edebilmesi için İsrail ve Filistin bankaları ortasındaki muhabir bankacılık irtibatlarını sürdürmesi, alıkonulan gümrükleme gelirlerinin Filistin idaresine özgür bırakılması, Batı Şeria’daki ekonomik durumu daha da kötüleştirmekten kaçınmak için ticareti olumsuz etkileyen öteki önlemleri kaldırması yahut gevşetmesi davetinde bulunuldu.
‘İLERLEME KAYDETTİK’
Ukrayna’ya yönelik takviyenin yinelendiği açıklamada, “Dondurulan Rus devlet varlıklarından sağlanan inanılmaz karların Ukrayna’nın faydasına sunulmasına yönelik potansiyel yollara ait görüşmelerimizde ilerleme kaydettik.” tabiri kullanıldı.
Açıklamada Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin Ukrayna’nın tekrar yapılanmasında kullanılmasına ait argüman edilen ilerlemeye atıfta bulunulmasının ötesinde öteki bir detay yer almaması dikkati çekti.
Öte yandan, G7 Başkanlar Zirvesi’nin 13-15 Haziran’da İtalya’nın Apulia bölgesinde yapılması planlanıyor.
KAÇ MİLYAR DOLARLIK RUS VARLIĞI DONDURULDU?
G7 ülkeleri ve Avrupa Birliği (AB), Rusya merkez bankasının dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’yı desteklemek için nasıl kullanılabileceği konusundaki tartışmaları son aylarda ağırlaştırırken, İtalya’da son G7 Maliye Bakanları toplantısında ABD’nin baskısına karşın şimdilik Rus varlıklarının Ukrayna’da kullanılması konusunda tam bir muahede sağlanamadı.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından bu yana AB ve başka ülkelerdeki yaklaşık 300 milyar dolarlık Rus varlığı donduruldu. AB Kuruluna nazaran yalnızca AB’deki sayı 228 milyar doları buluyor.
Dondurulan bu varlıklar, her yıl milyarlarca faiz geliri getiriyor. Başta ABD olmak üzere G7 ülkeleri bu geliri gelecekte Ukrayna için kullanmayı hedefliyor. Lakin bunun nasıl yapılması gerektiği G7 ülkeleri ortasında bir uyuşmazlık konusu. AB ülkeleri, kullanılabilir faiz gelirinin yüzde 90’ını askeri teçhizat ve eğitimin finansmanı için AB fonuna aktarmak istiyor. Kalan yüzde 10’luk kısmın ise başka şeylerin yanı sıra Ukrayna’da yıkılan altyapının tekrar inşasını finanse etmek için kullanılması planlanıyor. Fonun 2027 yılına kadar 15 ila 20 milyar avro gelir getirmesi bekleniyor.
G7’de başlangıçta Rus varlıklarının yalnızca faiz gelirlerine değil, dondurulan varlıkların tamamına de el koyma planı ortaya atılmıştı.
AB ülkeleri bunu çok riskli bularak açıkça reddetti. Son olarak ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, G7’nin Ukrayna’ya, dondurulan Rus merkez bankası fonlarından elde edilecek faiz geliriyle teminat altına alınacak yaklaşık 50 milyar dolarlık bir kredi verilebileceğini açıkladı.