Sabahattin İsmail yazdı…
Yabancıların taşınmaz mal edi̇nme yasasi Mecli̇s’ten geçti̇.
Yasada destekledi̇ği̇m düzenlemeler var lakin asla temel sorunu çözmüyor.
İsrai̇lli̇ler arazi̇ almaya, i̇nşaat yapmaya, yap-satçılığa ve ülkeye yerleşmeye devam edebi̇lecek, demografi̇k yapı daha da bozulacak ve tarim arazi̇leri̇ daha fazla betonlaşacak.
Yabancıların KKTC’de mülk almalarına sınırlama getirmek gayesiyle hazırlanan yasa, iktidardaki üçlü Koalisyon hükümetinin oyları ile Meclis’ten geçti.
Yasada desteklediğim olumlu unsurlar var. Ne yazık ki eksik ve yanlış olan hususlar de tüm tenkitlere rağmen düzeltilmedi.
Genelde söyleyeceğim ise Yasanın, başta İsrailliler olmak üzere yabancıların KKTC’de arazi alımlarını, yap-satçılık yapmalarını ve ülkeye yerleşmelerini önlemediğidir.
Bu hususta aylardır yaptığımız tenkit ve teklifler ne yazık ki içimizdeki Yahudi lobisinin ve dev müteahhitlik şirketlerinin baskıları sonucu dikkate alınmamıştır.
SORUN DEVAM EDECEK
Bu bağlamda, maddeden sonra da şu olumsuz konular motamot devam edecektir:
1- Asıl tehlike olan ve bugüne dek 10 binden fazla konut yapan ve binlerce dönüm arazi alan İsrail Vatandaşları Simon Aykut, Afik Yavoov, (Caesar ve Afik group) Benzi Friedman ve Maor Friedman (Euro Coast Group) üzere vatandaş yapılan birçok İsrail vatandaşına hiçbir kısıtlama getirilmemiştir. Bunlar ve başka vatandaş yapılanlar, bizimle tıpkı eşit haklara sahip olarak, diledikleri yerde , istedikleri büyüklükte sınırsız toprak almaya, üzerinde konut yapıp satmaya devam edecekler . Yani bu yasanın çıkmasının baş nedeni olan, çok arazi alıp çok inşaat yapıp satan; çok şikayet yaratan, tasa kaynağı olan İsrail Vatandaşları hiç kısıtlama olmadan işlerine motamot devam edecekler
2- Bu yasa ile yabancılara toprak satışı da yasaklanmamıştır. Vatandaş yapılan yabancılar sınırsız arazi alımlarına devam ederken, vatandaş olmayanlar da 1 dönüm arazi alıp içine konut yapma yahut 2.5 dönüm arazi içinde 1 villa satın alma hakkına sahip olacaktır. Turizm, sıhhat, eğitim, teknoloji alanlarında da yatırım emelli 60 dönüm arazi alma hakları olacaktır.
Yasa bu halde devam ederse 50 yıl içinde Filistin’e döneceğimiz katidir.
100 bin yabancı birer dönüm arazi alsa 100 bin dönüm eder. Vatandaş yapılanlar zati on binlerce dönüm aldılar ve almaya devam ediyorlar. Bugün 450 bin nüfuslu KKTC’de 50 bini Rus olmak üzere, 100 binden fazla yabancı yaşadığı düşünülürse söylediğim hayal değildir.
Oysa, Yabancılara ve sonradan Vatandaş yapılan şahıslara arazi alma hakkı tümüyle yasaklanmalıydı. Yabancılara yalnızca İngiltere, ABD, Azerbaycan, Malta’da olduğu üzere toprak satışı değil, uzun vadeli kullanma hakkı (leasing) verilmeliydi.
3- Maddede, yabancıların alacağı yerlerin ülke genelinde yüzde 3, ilçe genelinde yüzde 7 oranını geçemeyeceği belirtilmiştir. Burada halkı şuurlu bir aldatma vardır. Oranlar ilçe ve ülke yüzölçümüne nazaran belirlenmiştir..
Oysa bu kısıtlama, imara açık yerlerin yüzölçümüne nazaran hesaplanmalıydı.
Oran, dağ, kumsal, tarım yeri, ulusal park, baraj, gölet, dere, orman üzere inşaata kapalı alanların yüzölçümlerini de dahil ederek hesaplandığında, yabancıların imara açık alanlardaki arazi alım hakkı yüzde 20-30’unu geçecektir. Bir diğer deyişle ilçe yüzölçümüne nazaran yüzde 7’lik oran, ilçede imara açık yerlerin yüzde 30’nu geçmektedir. Bu ise yabancıların bir ilçede imara açık toprakların yüzde 20-30’unu alabileceği manasına gelmektedir. Bugün İskele ve Girne’de gördüğümüz durum budur. Birebir durum ülke geneli için de geçerlidir. Ülke geneli için getirilen yüzde 3’lük kısıtlama, ülke genelinde imara açık yerlerin yüzölçümüne nazaran belirlenmelidir. Maddedeki bu unsur ileride başımıza çok sıkıntı açacaktır.
Nitekim politikler bu aldatmaya sığınarak “abartmayın, yabancıların aldığı toprak ülke yüzölçümünün yüzde 1’inin altındadır” demektedir. Ancak yabancıların ve vatandaş yapılan İsrailliler’in aldıkları toprakların imara açık alanlar içindeki oranını sır üzere gizlemektedirler
4- Yasanın bir öteki eksiği ise demografik yapının korunması için hiçbir tedbir içermemesidir. Halbuki arazi alımlarında öngörülen ilçelerde yüzde 7, ülke genelinde yüzde 3 oranını aşma kısıtlamasına misal bir kısıtlama yabancı nüfus yoğunluğu için de ön görülmeliydi. Buna nazaran yabancı nüfus da ilçe, kasaba ve köylerde yüzde 15’i, ülke genelinde ise yüzde 10’u aşmamalıdır. Bu türlü bir düzenleme yapılmadığı içindir ki bugün İskele ilçesinde yabancı nüfus, Türk nüfusunu geçmiş, Gazimağusa ve Girne ilçeleri ile Tatlısu, Esentepe, Alsancak, Lapta, Gaziveren köylerinde ise yüzde 50’yi aşmıştır.
Bu eksiklik, önümüzdeki yıllarda dikey büyüme ile yabancı nüfus lehine daha da bozulacaktır.
İskele örneğinde gördüğümüz üzere bir parsel içine dikine büyüme ile 15-30 kat ortası onlarca yüksek katlı bina ve binlerce daire yapılıp yabancılara satılmaktadır.
Yasada bir parsel içindeki konutların yüzde 80’ini yabancılara satma hakkı verilmiştir. Buna nazaran yüksek katlı binalarla bir parsel içine binlerce yabancı yerleştirilmektedir. Arazi alımında yüzde 7 kısıtlamasına uyulsa bile on binlerce yabancı bölgeye yerleşecektir. İskele’de bugün durum budur. O nedenle yabancı nüfusu kısıtlamak için ilçe, kasaba, köyler için yabancı nüfus kotaları olmalıydı, olmalıdır.
5- Maddedeki bir öteki yanlış ise bir parsel içindeki konutların yüzde 80’inin yabancılara satılabileceğinin belirtilmesidir. Yani 1000 konutluk bir projede 800 konut yabancıların ve şayet Türklere satmak isterlerse 200 konut da Türklerin olacaktır. Fakat Türklere satmak istemezlerse geri kalan yüzde 20 oranındaki konutu da inşaat şirketleri kendi mülkiyetinde tutup yabancılara uzun vadeli kiralayabilecektir. Böylelikle sitelerin yüzde yüzü yabancılarla dolacaktır.
Oysa KKTC üzere küçük bir ülkede kolonileşmeyi önlemek, demografik yapıyı korumak için oranlar bunun tam zıddı olmalıydı. Yani bir parsel içinde konut alan yabancıların oranı yüzde 20’yi aşmamalıydı.
6- Maddede bir parsel içinde konut alacak birebir ülke vatandaşlarının, yüzde 49 oranını aşamayacağı da belirtilmiştir. Bu da 1000 konutluk bir sitede 490 konut sahibinin tıpkı ülke vatandaşı olabileceği manasına gelmektedir.
Bir evvelki husus ile birlikte düşünürsek 1000 konutluk bir sitede 800 yabancı konut alabilecek ve bunların 490’ı tıpkı ülkenin vatandaşı olabilecektir.
Bu ise kolonileşmeyi getirecek ve ülkenin en stratejik kıyı bölgelerinde İsrail, İran, Alman, İngiliz kolonilerinin kurulması manasına gelecektir. Hakikaten bugün İskele, Tatlısu, Esentepe ve Gaziveren’de bu tıp koloniler oluşmuştur.
7- Maddede, KKTC’yi tanıyan ve tıpkı hakkı KKTC vatandaşlarına tanıyan ( Türkiye) ülke vatandaşlarına 3 konut alma hakkı tanınmıştır. Meğer Türkler için bu türlü bir hudut olmamalıydı. İsteyen her Türk, güvenlik soruşturmasından geçmesi kaidesiyle sınırsız konut alma hakkına sahip olmalıydı. Gözlemci üyesi olduğumuz Türk Devletleri Teşkilatı üyesi devletlerin vatandaşlarına da 3 konut alma hakkı verilmeliydi. Böylelikle adada Türk nüfusunun artması sağlanmalıydı.
8- Yasanın en büyük eksiği ise aşağıdaki süreksiz 4. Unsur ile KKTC vatandaşları üzerinde görülen, gerçekte ise İsraillilere, İngilizlere ve İranlılara ilişkin olan şirketlere, maddeden evvel aldıkları binlerce dönüm arazi üzerinde Bakanlar Kurulu müsaadesine tabi olmadan yap-satcılığa motamot devam etme hakkı verilmesidir. Bunların başında Gaziveren, Alsancak, Lapta, Esentepe, Tatlısu ve İskele’de yüzlerce dönüm arazi alıp dev inşaatlar yapan Evergreen şirketi gelmektedir. Bu dev şirketin gerçek sahibi İsrail vatandaşı Amicam Mahroom idi. O ölünce İsrail ve ABD vatandaşı Yuval Michaely, şirketi devralmıştır.
Bu süreksiz unsur ile kelam konusu şirketin ve benzerlerinin eski yasanın etrafından dolanarak aldıkları binlerce dönüm toprağa yaptıkları, yapmakta oldukları ve yapacakları inşaatlara meşruiyet sağlanmış ve maddeden sonra da işlerine motamot devam etmelerinin önü açılmıştır.
Önceki gün gittiğim kuzey kıyı şeridi yolunun sağında ve solunda Evergreen şirketinin başlattığı onlarca inşaatı yerinde görüp kahroldum. Gaziveren kıyısında yapıp sattıkları binlerce konutu ise herkes biliyor.
DEĞİŞİKLİKLER
Yukarıda anlattıklarım dışında maddedeki öbür kimi yeni düzenlemeler ise şöyle:
– Yabancılar bundan sonra ziraî yahut orman yerlerini yahut üzerlerindeki mülkü satın alamayacaklar. ( Vatandaş yapılan İsrailli müteahhitler/şirketler için bu türlü bir yasak yok)
– Yabancılar yalnızca kat mülkiyeti ve kat irtifakı koçanı olan mal satın alabilecek
– Satış müracaatında alıcının ülkesinden getireceği sabıka kaydı istenecek
– Bakanlar Şurasının satış müsaadesi 6 ay için geçerli olacak. Bu müddette tapu işleri bitirilecek
– Yabancılar paylı arazi alamayacak. 1 Apartman dairesi ise en fazla 3 paylı olabilecek
-Aynı parsel içindeki apartman dairelerinin yarıdan fazlası tıpkı uyruktan ve tıpkı soyadı taşıyan yabancılara satılamaz.
– Yabancılar yap-satçılık yapamaz. (Asıl büyük sorun olan vatandaş yapılan İsrailli müteahhitler için bu yasak geçerli değil. Örnek AFİK ve Euro Coast grupları)
– Yabancılar fakat turizm, eğitim, sıhhat, sanayi, tarım, teknoloji yahut ar-ge alanlarında yatırım yapabilecekler. Bunun için KKTC bankalarına 20 milyon Euro teminat yatıracaklar, 2 yıl içinde tüm parayı kullanarak (arazi alımı hariç) yatırımını yapacaklar, 5 yıldan evvel yatırımını satamayacaklar.
Yabancı hissedarı olan şirketler üstte belirtilen alanlarda yatırım yapmak için en fazla 60 dönüm arazi alabilecekler. Bu haktan yararlanan şirketlerin tüm hissedarları, yöneticileri, yöneticileri ve mütevellileri, öteki bir şirkette arazi satın alamayacak, mal satın alma hedefiyle yediemin mukavelesi yapamayacak ( ( Vatandaş yapılan İsrailliler bu kısıtlamaya dahil değil)
– Geçmişte belirtilen sonlar üzerinde mal almış olan yabancılar 2 yıl içinde, fazladan aldıkları mülkleri elden çıkaracaklar. ( Asıl büyük alımları yapan vatandaş olan İsrailliler bunu yapmak zorunda değil)
– Yabancılar, bu yasa öncesi avukatlar ve mütevelliler ile yaptıkları yediemin mukavelelerini 75 gün içinde tapuya kaydettirecekler ve bundan bu türlü yediemin kontratı ile mülk almak yasak olacak
Yasaya uymayanlar brüt taban fiyatın 500 katına kadar para cezasına çarptırılabilecekler.
SONUÇ
Görüldüğü üzere bu olumlu unsurlar dışında birinci kısımda yazdığım birçok olumsuz konu, yeni maddeden sonra da devam edecektir.
Yani, vatandaş yapılan İsrailliler serbestçe arazi almaya, ülke torakları yabancılara satılmaya, ülkeye yabancı dolmaya ve demografik yapı değişmeye devam edecektir.
Ülkenin elektrik, su, yol, okul, kanalizasyon, trafik, sağlık/hastahane vb alt yapısı bir anda ülkeye dolan 100 bine yakın yabancıya yetecek durumda değildir. İskele bölgesinde yüzde 60’ı yabancı olan okullar vardır. Kanalizasyonlar denize akmaktadır. Trafik içinden çıkılmaz hale almıştır. Elektrik gücü yetmemektedir. Türkiye’den gelen su bile artık yetersiz hale gelmektedir.
Devlet ve belediyeler bu sıkıntıları çözmekte yetersiz kalmıştır.
3-5 müteahhit ve daha evvel isimlerini açıkladığım İsrail vatandaşlarına ilişkin onlarca yap-satçı şirket, milyarlarca sterlin kazanacak diye, bu küçük ülke yaşanmaz hale gelecek, hoş tabiatımız betonlaşıp yok olacak, en hoş kıyı şeritlerinde ve tarım yerlerinde yabancıların yaşadığı koloniler oluşacak, gençler fazla talepten yükselen fiyatlar nedeniyle konut alamayacak ve yabancılarla dolu sitelerde bahçıvan olarak çalışacaktır.
Yabancı talep nedeniyle fiyatları çok yükselen konutlardan alamayan gençler göç etmeye edecek ve ülkede uzun vadede sessiz bir işgal gerçekleşmiş olacaktır.
Bunu önlemenin yolu en kısa vakitte maddede kelamını ettiğim eksikliklerin kesinlikle düzeltilmesidir.