Prof.Dr. Mustafa Kaymakçı yazdı…
Çoğumuzun bu hikayeyi bildiğini sanıyorum. Dilerseniz anımsatayım. Hikaye, altı kör adamın filin nasıl bir varlık olduğunu merak etmesi üzerine.
Öykü şöyle; Bir gün altı kör adam fili tanımak için hayvanat bahçesine sarfiyatlar. Birincisi file yaklaşır ve karnını eller “Tanrım bu fil, duvardan diğer bir şey değil”, ikincisi; dişine dokunur, “Bu şey epeyce sivri ve yuvarlakça. Fil denilen şey, mızraktır”, üçüncüsü; hayvana sokulup kıvrımlı hortumunu tutunca “Fil olsa olsa bir yılandır”, dördüncü; filin dizine elini sürünce, “Ağaçtır”, beşincisi; kulağını fiyat, “Fil yelpazedir” ve altıncısı; filin etrafında dolanırken kuyruğunu yakalar ve “Anladım bu fil düpedüz bir halattır” der.
Birçok kişi için bu hikaye, bir bütünü göremeyenler için anlatılır.
“Köylüler Tarımı Bırakmaya Başlayınca Neler Oldu?” sorusunun karşılığını ararken öncelikle “Köylüler Tarımı Neden Bırakır ?” konusunu irdelemek gerekiyor. Zira bu soruların iktidarda olduğu üzere muhalefette de karşılığını arayanların pek birden fazla, fili tanımlamaya çalışan kör adamlardan ileri gitmiyor. Kimi maliyetten, kimi örgütlenmeden, kimi ithalattan yakınıyor.
Şu soruların karşılıklarını bütünüyle aramak gerekmez mi?
KÖYLÜLER TARIMI NEDEN BIRAKIR ?
- Tarımsal desteklemeler giderek azaltılır ve tırmanan maliyet kalemleri nedeniyle para kazanmayan köylüler tarımı bırakmaz mı?(*)
- Desteklemeler aile çiftçiliği temelinde ziraî aktiflik yapan ve çoğunluğu oluşturan küçük ve orta ölçekli işletmeler yerine endüstriyel tarıma yönlendirilir, köylülük mülksüzleştirme sürecine sokulur, işletmelerin dev kapitalist işletmelere dönüştürülmesi doğrultusunda teşebbüslere sürat verilmesi nedeniyle köylüler tarımı bırakmaz mı?
- Köylü işletmelerinin ziraî üretimden vazgeçmeleri yanı sıra var olan tarım toprakları ve meralarımız da tarım dışı etkinliklere tahsis edilir ve edilmeye devam ederse, köylüler tarımı bırakmaz mı?(**)
- Aile işgücü temelinde tarım işletmelerinin eserlerini bedel fiyata satılmasını sağlayan Ziraî Kitler özelleştirildiği ve de ekonomik örgütlenmesinin önünde kısıtlar olduğu için köylüler tarımı bırakmazlar mı?
- Kırsal kesimde toplumsal imkanların (eğitim, sıhhat ve toplumsal teminat gibi)giderek azalması nedeniyle köylüler tarımı bırakmazlar mı?
- Tarımsal üretimde planlama yapılmadığından ötürü çiftçilerin bir yıl para kazanıp ikinci yılı para kazanamadıkları için köylüler tarımı bırakmaz mı?
- Tarım eserler fiyatları yükseldiği vakit deva aramak için idarede bulunanlar ithalata yönelince çiftçinin eserleri elde kalmasından ötürü köylüler tarımı bırakmaz mı?
KÖYLÜLER TARIMI BIRAKMAYA BAŞLAYINCA NELER OLDU?
- Tarımsal üretimin nüfus başına gerilemesiyle ithalatta tarım eserlerinin hissesi artmadı mı?
- Dünyada tarım eserleri fiyatlarında düşüş olurken Türkiye’de bilakis fiyatlar inanılmaz artmadı mı?(***)
- Çiftçilerin yetersiz örgütlenmesi yanı sıra tüketicilerinde örgütsüzlüğü nedeniyle eser bedellerinin yarıdan fazlası kimin cebine girdi?
- Kırsal kesimde geçinemeyen köylülerin kentlere gelmesiyle, işsiz ve açlığa mahkum bırakılarak sadaka iktisadı ve sadaka kültürü yaratılmadı mı?
- Et, süt, peynir, yumurta ve gibisi hayvansal besinlerin fiyatları artması yanında meyve ve zerzevat tüketimlerinin de azalması ya da büsbütün ulaşamamaları durumunda çocuklarda gelişme geriliği, kansızlık, kemik ve kas gelişim meseleleri yaşanmıyor mu?
- Kalitesiz karbonhidrat denilen paketli ve hazır besinlerin içeriğindeki gözetici unsurlar ve besin boyaları nedeni ile çocuklarda hiperaktivite bozuklukları, dikkat dağınıklığı, sonluluk, algıda zorlanma ve unutkanlıkta artış üzere birçok ruhsal sıhhat sorunu ortaya çıkmadı mı?
- Tüketici fiyatları artarken hileli besinler piyasaya sürülmedi mi? Alım gücü düşen yurttaşların ucuz eserlere yönelmesiyle taklit ve tağşiş eserlerin hissesi artmadı mı?(****)
- Şehirlerimizde ucuz ete, ekmeğe ve yemeğe ulaşmak için gece yarıları kuyruğa giren ve de pazar artıklarını toplayan fakirlerin sayısı giderek artmıyor mu?
- Şehirlerde besin fiyatlarının belirlenmesinde global alış-veriş merkezleri (AVM) rol oynamıyorlar mı?
- Kalitesiz beslenme sonucu, toplumda, çok şişmanlıkta Avrupa birincisi olmadık mı?
- Türkiye iktisadı, tarım eserlerinde de enflasyon canavarına teslim olmadı mı?
- Ve de Türkiye’de doğurganlık oranı neden 1.51 e düştü? Süratle azalmakta olan nüfus artışı, tüketim ve yatırım talebinde de azalmayı yaratacağından ekonomik büyüme olumsuz etkilenmeyecek m?
(*) Türkiye, son 30 yılda tarım topraklarının yüzde 13’ünü kaybetmiş bulunuyor.
(**) Örneğin;Ankara Haymana’daki tarım yerlerinde ilgili şirketin, onay alması durumunda 46 futbol alanı büyüklüğündeki alanda kil ocağı çalışmalarına başlanacakmış. Kuzey Ormanları’nın İstanbul mevkisinde mega projelerin yarattığı tahribat sürerken Tekirdağ-Saray ilçesindeki gnays ocağı projesinin onay alması durumunda, tamamı devlet ormanlarından oluşan arazide maden ocağı işletecekmiş,Şanlı Urfa’da 550 futbol alanı büyüklüğünde mera yerine 500 bin panel yapılacakmış (Bakınız:27 Ocak 2024 ve 22 Mayıs 2024 tarihli Cumhuriyet Gazetesi).
(***) Birleşik Kamu İş’in araştırmasına nazaran, besin fiyatlarında son 12 ayda 152,6 oranında artış yaşanmış.Araştırmada, meyve fiyatları yüzde 240, zerzevat fiyatları ise yüzde 343 oranında artmış.(Bakınız:https://www.gazeteduvar.com.tr/birlesik-kamu-is-bir-yilda-meyve-fiyatlari-yuzde-240-sebze-fiyatlari-yuzde-343-artti-haber-1599484#google_vignette)TÜİK’in sayıları ise bu artışların yarısı kadarmış.
(****) Zeytinyağı, tereyağı, bal ve peynir taklit ve tağşiş yapılan eserlerin başında geliyor. Peynir imalinde , süt yağı dışında öteki yağlar, yapısını sertleştirmek için nişasta, küf ve maya oluşumunu engellemek emeliyle yasaklı hususlar kullanılıyor.Tereyağında süt kremasına kimi bitkisel ve hayvansal yağların yanı sıra sarı renkli besin boyası ekleniyor.Zeytinyağına ise içeriğinin ne olduğu belirli olmayan yağlar,aroma ve sarı boya katılıyor.Balda, üretim evresinden sonra şurupların katılması, farklı özellikteki kalitesiz balların karıştırılması, düşük rutubet içeriğine sahip ballara su katılması üzere tağşişler epeyce yaygın. Taklit balda ise büsbütün kimyasal yolla, farklı şeker şuruplarından bal üretilmekte. TMMOB Besin Mühendisleri Odası İzmir Şube Lideri,hileli besin hususu üreten firmalara verilecek cezaların, 4 Kasım 2020’de kanunda yapılan yeni bir düzenlemeyle artırıldığını,bununla birlikte hileli besin üreten firmaların Mart 2022’den bu yana yayınlanmadığını, bir evvelki listenin de 15 Eylül 2020’de yayınlandığını söylüyor(Bakınız: https://gidamo.org.tr/icerik/ilkses-taklit-ve-tagsis-listesi-rafta-14-aydir-ifsa-listesi-yayinlanmiyor-202310201446) Öteki yandan Akhisar Ticaret Borsası’nın iddasına nazaran de Tarım ve Orman Bakanlığı,zeytinyağı fiyatlarını aşağıya çekmek için aroma ve boya ile zeytinyağına benzetilen sıvı yağlara ruhsat vermeye başlamış(Bakınız:23 Mayıs 2024 tarihli Cumhuriyet Gazetesi)