Ayçe Sezer yazdı…
Telaffuzu benzeyen lakin zıt manalı algılanan kavramlar.
Anlaşılmayan kavramlar esasen.
Hele Türkiye üzere kimlik buhranı yaşayan bir ülkede “medeniyet nedir, gelenek nedir” üzere tartışmalar açmak tabansız kuyulara dalmak üzeredir.
Halbuki sıkıntı soruların karşılıkları kolay oluyor genelde.
*
Örneğin benim nazarımda medeniyet özellikle, insanın insanı sömürmemesidir.
Sadece öbür bir insanı degil, objeyi, eşyayı, dünyayı, doğayı dahi çarçur ederek kullanmamasıdır.
Üretmektir, paylaşmaktır.
Hissetmektir, irtibattır.
Vefadır, sadakattir.
Merhamettir, vicdandır.
Saygıdır; yaşama, kula ve öze..
Dürüstlüktür; kendine ve etrafa.
İnsan üzere insan olmaktır velhasıl.
Teferruatı olmayan çok kolay birşeydir de işte, güç olan ‘insan’ olmaktır tahminen de..!
•
Hani artık teknolojiyle uçuyoruz, canımız çekince; “Allah, kul demeden” yapıyoruz falan ya!
İstediğini ye, istediğini giy, istediğini yap.. Vur, kır, deş, dağıt.
İstediğinde takıl, istemeyince takma..!
İsteyince al istemeyince sat(!).
Her şeye hayır, sonra hiçbir şeye evet… Sonra hepsine tahminen yahut tam zıddı falan..
Yok kardeşim. Kandırmayın kendinizi.
Bunun ismi medeniyet değil.
Bunun ismi hedonizm, bilemedin egoizm.
Olmadı histeri ve hatta İlah psikolojisi!
Olmadı şahsî emperyalizm, çıkarcı makyevelizm.
Ancak ben bu saydığım ruh ve hudut hastalığı çeşitlerine medeniyet denmesini kabul etmiyorum ve etmeyeceğim.
•••
Gelelim geleneğe.
Saplanıp kalmakla bağlılık ortasında kalmış.
Çağa dayatmakla iman ortasında kalmış..
Haklı çıkmakla haklı olmak ortasında kalmış.
Susmakla yeni bir şey söylemek ortasında kalmış!
Boyun eğmekle katılımcılık ortasında kalmış.
Düşünmemekle düşünmek ortasında kalmış.
Anlayacağınız bir softa olmuş.
Kapalı bir kutu olmuş.
Konuşmaya çalışan bir kulak, duymaya çalışan bir lisan olmuş.
İçini döktüğün soğuk bir duvar, bir karabasan, ışıksız bir gece olmuş.
Dağın başında bir otobüs durağı yahut ne bileyim annenin konuk salonunda kullanılmadan ölen eşyalar olmuş.
***
Dünyaya bu bakış açısından bakınca hiçbir yerde ne medeniyet ne gelenek göremiyoruz.
Belkide onları öbür diğer yerlerde aradığımız için bulamıyoruz?
Belki de onlar, beşikte büyümüş kardeşler de biz önyargımızdan kurtulamıyoruz..!
•
Yani fazla kalabalığa, detaya, ince ince fark yaratmaya gerek yok.
Sinir bozucu bir gerçek var.
Bin yıl evvel; İlah Dağları’nda yaşayan, bir baca, bir aba ve bir yuvası olan çoban çok hoş bir geleneğin temsilcisiydi.
Üstelik; sonsuz keyifli, anlamış, anlaşılmış ve hür idi.
Zengindi. Zira her şeyi vardı ve hepsini kullanıyordu.
Fakirdi. Zira, eskilerin tabiriyle; hepsi üstünde eskiyordu.
Toktu. Zira gereğince acıkıyordu.
Dinlenmişti. Zira gereğince çalışıyordu.
Hürdü, çünkü şimdiki üzere bağımlı değildi objeye.
Üstelik bu hürriyet yalnızca ferdî bir problem değil toplumsal bir gelenekti de..!
Kısacası her şeyiyle, kendi içinde dengeli olan bu insan; iman, ilham, ihsan ve irfan dolu haliyle; bizden uygardı.
İmanı sahih, ilhamı insani, ihsanı samimi, irfanı mütevazı lakin derindi.
Şimdiki kuşku çağının, kimliksiz, küçük insanı üzere değil, sahiciydi..
Bin yıl evvel yaşayan o hoş insan; ölmeyen bir gelenek ve ölse de soyu tükenmeyen bir medeniyetin temsilcisiydi. Ne dersiniz?
Sevgiyle kalın.
Üstelik; memnun, hür, dengeli ve hoş kalın.