YUSUF YAVUZ / VERYANSIN TV
Türkiye’nin doğal yayılış gösteren değerli sedir ormanlarının bulunduğu Antalya’nın Kaş ilçesinde yaklaşık 100 hektarlık orman yerinde özel bir şirkete mermer ocağı ruhsatı verildi. Sedir, ardıç ve çam ormanlarıyla kaplı olan Çamlıova köyündeki arazinin verimli orman olması nedeniyle Orman Bölge Müdürlüğü olumsuz görüş bildirince 2022’de başlatılan ÇED süreci durduruldu. Proje sahibi şirketin ÇED sürecinin durdurulmasının iptali için açtığı dava ise Mahkeme tarafından reddedildi. Fakat şirket sedir ormanında mermer ocağı açma ısrarından vazgeçmeyerek proje alanında değişikliğe giderek tekrar ÇED başvurusu yaptı. Proje alanına 200-250 metre aralıkta çalılık ve kayalık alan olduğunu tespit edildiği savunulan müracaat belgesinde projeye bir de kırma eleme tesisi eklendiği belirtildi. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise 4 Temmuz 2024 tarihinde projeyle ilgili ÇED Toplantısı (Halkın Katılımı) yapılacağını duyurdu.
ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ 2022’DE OLUMSUZ GÖRÜŞ VERDİ
Doğal sedir ormanlarına sahip olan Antalya’nın Kaş ilçesinde yaklaşık 100 hektarlık orman arazisinde mermer ocağı ruhsatı verildi. Çamlıova köyü hudutlarındaki ruhsat alanının 24,90 hektarlık kısmında mermer ocağı açmak isteyen özel madencilik şirketinin projesi için Mart 2022’de ÇED süreci başlatıldı. Sedir, ardıç ve çam kızılçam ormanında oluşan proje alanının verimli orman alanı içerisinde kaldığını belirleyen Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, mermer ocağı açılmak istenen alanın ayrıyeten sedir tohum meşceresi hududunda olduğunu belirterek olumsuz görüş verdi.
ÇED SÜRECİ SONLANDIRILDI, ŞİRKET DAVA AÇTI, MAHKEME REDDETTİ
Biyolojik çeşitlilik açısından da güçlü bir orman ekosistemine sahip olan bölgede mermer ocağı için başlatılan ÇED süreci bu olumsuz görüş üzerine sonlandırıldı. Bunun üzerine proje sahibi özel şirket, Antalya Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü’nün ÇED sürecini sonlandıran 07.06.2022 tarihli idari sürecinin iptali için Antalya Yönetim Mahkemesi’nde dava açtı. Davayı gören Mahkeme, mermer ocağı açılması planlanan arazinin tamamının sedir, ardıç ve kızılçam üzere tiplerin bulunduğu verimli orman olduğuna dikkat çekerek maden şirketinin açtığı davayı reddetti.
‘ÇED ALANININ TAMAMI SIK VE VERİMLİ ORMAN İÇİNDE KALIYOR’
Mahkemenin red kararında, “Dava konusu ocak alanına komşu durumda olduğu belirlenen, ormancılık açısından hayli kıymetli olan ve fidan üretimi gayesiyle tohum temini yapılan tohum meşcerelerinin bulunduğu, 1970 yılında tefrik edilen 239 hektarlık kızılçam tohum meşceresi (194-196, 218- 220, 235-239, 249 nolu bölmeler) ile 1975 yılında tefrik edilen 155 hektarlık sedir tohum meşcerelerinin (228, 229 ve 230 nolu bölmeler) bulunması ormanın değerini arttırdığı, ÇED alanının tamamı sık ve verimli orman içinde kaldığı, alanın flora ve fauna bakımından kıymetli bir biyoçeşitliliğe sahip yerlerden olduğu, ormanın bir bütünlük gösterdiği, çeşitli kullanımlar sebebiyle parçalanma göstermediği ve tüm ekosistemin oluşturduğu ömür birliğinin kıymetli olduğu, 24,9 hektarlık kısmında, ÇED kapsamında ‘II-B küme maden (mermer) ocağı’ işletilmesinin, verimli orman alanlarına ziyan vereceği, ekosistemi olumsuz istikamette etkileyeceği, flora ve fauna bakımından bozulmalara ve kayıplara neden olacağı, çıkacak pasanın boşaltılması ve depolanması esnasında oluşacak tozun komşu orman alanlarına ulaşarak ağaçları olumsuz etkileyeceği ve münasebetiyle ormanlar ve ormancılık faaliyetleri bakımından olumsuz tesire neden olacağı ve üstte ayrıntılı açıklanan sebeplerle projenin uygun olmadığı, Antalya Orman Bölge Müdürlüğünün olumsuz görüşünün yerinde ve isabetli olduğu ortak görüş ve kanaatine varıldığı” sözlerine yer verildi.
ŞİRKET ISRARINDAN VAZGEÇMEDİ, YİNE ÇED SÜRECİ BAŞLATILDI
Orman Bölge Müdürlüğü’nün olumsuz görüş vermesine ve ÇED sürecinin sonlandırılmasına karşı açılan davanın reddedilmesine karşın maden şirketi sedir ormanlarının kalbinde mermer ocağı açma ısrarından vazgeçmedi. Tıpkı ruhsat alanı içerisinde mermer ocağı açmak için yeni bir Proje Tanıtım Belgesi hazırlayan şirket, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü’ne başvurdu. Şirketin hazırladığı belgeyi inceleyen kurum, ilgili yönetmeliğe uygun bulanan projeyle ilgili 21 Mayıs 2024 tarihinde ÇED sürecinin başlatıldığını duyurdu.
BAKANLIK 4 TEMMUZ’DA ÇED TOPLANTISI YAPILACAĞINI DUYURDU
Bu duyurunun akabinde, 28 Mayıs 2024 tarihinde ise sedir ormanı içerisinde açılması planlanan mermer ocağı projesiyle ilgili Temmuz ayında ÇED toplantısı yapılacağı duyuruldu. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bahisle ilgili duyurusunda, “Şeyhmus Yavuz tarafından yapılması planlanan 201701049 ruhsat numaralı (ER:3358816) mermer ocağı ve kırma eleme tesisi projesi ile ilgili Çevresel Tesir Kıymetlendirme süreci başlamış ve Çevresel Tesir Değerlendirmesi Başvuru Dosyası halkın görüşüne açılmıştır. Kelam konusu projeye ait, halkı proje hakkında bilgilendirmek, görüş ve tekliflerini almak hedefiyle ÇED Yönetmeliğinin 9. unsuru yeterince 04/07/2024 tarihinde Halkın İştirak Toplantısı düzenlenecektir. ÇED Müracaat Evrakını İncelemek isteyenler Bakanlık Merkezi’nde yahut Antalya Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüklerinde duyuru tarihinden itibaren raporu inceleyerek, zamanlama takvimi içerisinde proje hakkında Bakanlığa yahut Valiliğe görüş bildirebilirler. Halkın İştiraki Toplantısı yeri ve saati ile ilgili ÇED İzin Denetim Genel Müdürlüğü ve Antalya Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğünden bilgi alınabilir” sözlerine yer verildi.
ÇIKAN MATERYALİN YÜZDE 5’İ BLOK MERMER, GERİSİ MICIR OLACAK
Sedir ormanında açılması planlanan mermer ocağıyla ilgili Bakanlığa sunulan Proje Tanıtım Belgesinde, 99,55 hektarlık ruhsat alanının toplam 17,75 hektarlık kısmında üretim yapılacağı, yıllık üretimin ise 400 bin metreküp olacağı belirtiliyor. Çıkarılacak gerecin yüzde 95’lik kısmının pasa olarak ayrılacağı belirtilen proje evrakında, yüzde 5’lik kısmının ise blok mermer olarak değerlendirileceği, pasa olarak ayrılan gerecin ise kırma eleme tesisinde işlenerek mıcır haline getirileceği belirtiliyor.
‘ÇALILIK VE KAYALIK ALAN TESPİT ETTİK’
Orman Bölge Müdürlüğü’nün olumsuz görüşüne karşın ısrar edilen mermer ocağı projesiyle ilgili ÇED raporunda, proje alanına yaklaşık 200-250 metre arada çalılık ve kayalık alan olduğunun tespit edildiği savunularak şu sözlere yer veriliyor:
“Sonuç olarak 2022 yılında yürütülen ÇED Sürecindeki proje alanı revize edilmiş olup,
planlanan proje alanı için hazırlanan Mescere Haritası Ek.3.5’te verilmiştir. Proje alanı
içerisinde 3 Kapalı Orman alanları ve verimli orman alanları yer almamaktadır. ÇED
alanlarına ulaşım ve nakliye için kullanılacak servis yollarının tamamı tozuma engelleyici
malzeme ile kaplanacağından nakliye sırasında rastgele bir tozuma oluşmayacaktır.
Mevcut durumda Antalya Orman Bölge Müdürlüğü ve Antalya Etraf, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü’nün görüşleri doğrultusunda, 3 kapalı ve verimli ormanların
tamamı çıkartılarak, ÇED alanı belirlenmiş ve prosese kırma Eleme Tesisi eklenerek, ÇED
Başvuru Evrakı hazırlanmıştır. Faaliyet kapsamında mer’i mevzuat mucibince gerekli tüm tedbirler alınarak, ormanlar ve ormancılık çalışmaları üzerine muhtemel olumsuz tesirler bertaraf edilecektir.”